Dries van Kuijk, Alias Kol. Tom Parker

Kolonel Tom Parker - Elvis Presley

A.C. van Kuijk 1927

Andreas Cornelis Dries van Kuijk (Breda, 26 juni 1909 – Las Vegas, V.S., 21 januari 1997) was manager van Elvis Presley onder het pseudoniem Kolonel (Tom) Parker. Hij was Nederlander van geboorte, emigreerde zonder papieren naar de V.S. en begon als promotor van circussen. Hij was exclusief manager van Elvis vanaf 1955 tot aan diens dood in 1977. Van Kuijk is zijn hele leven geheimzinnig geweest over zijn Nederlandse achtergrond.

Vóór Elvis

Vader Van Kuijk was koetsier voor transportbedrijf Van Gend en Loos in Breda, het gezin woonde boven de stallen. In de stallen ontwikkelde Dries op zondagmiddagen zijn eerste voorliefde voor het circus. Als pa sterft in 1925 moet men verhuizen, en raakt het gezin ontregeld. Op 18-jarige leeftijd komt Dries voor een jaar in de V.S. terecht. Na een laatste bezoek aan Breda vertrekt hij in 1929 voorgoed. Hij tekent voor de U.S. Army, en dient in Hawaii.

Dries reisde zonder papieren, dus illegaal, de V.S. in. Daarom kon hij geen Amerikaans paspoort krijgen. Bovendien verspeelt hij zijn (recht op een) Nederlands paspoort door dienst te nemen in een buitenlands leger. Vanaf dit moment is hij stateloos, wat verklaart waarom hij nooit de V.S. verlaten heeft. Het feit dat hij binnen de V.S. illegaal is, heeft nooit directe problemen opgeleverd, maar hij was wel steeds op zijn hoede voor officiële instanties.

Na afloop van zijn contract met U.S. Army verandert hij zijn naam in Tom Parker. Zijn werkelijke afkomst heeft Dries steeds verduisterd, zelf noemt hij Huntington, West Virginia, als geboorteplaats. Uiteindelijk zal hij in Nederland herkend worden als hij op foto’s naast Elvis staat. De journalist Dirk Vellenga publiceert als eerste zijn werkelijke achtergrond.

Onder zijn nieuwe naam werkt hij bij de grote circussen als promotor. Hij reist enkele dagen vooruit om het circus aan te kondigen met affiches, radio- en perspublicaties. Daarnaast neemt hij de ruimte om bezoekers zoveel mogelijk leeg te schudden.

Vrijwillig in dienst
Hawaii 1946 A.C. van Kuijk

Kolonel in de muziekwereld

In 1939 krijgt hij zijn eerste zanger te promoten: Gene Austin. In die jaren worden artiesten nog via een radiostation geboekt, maar de Kolonel ziet mogelijkheden een artiest volledig onder contract te krijgen Hij verhuist naar Nashville, het hart van de countrymuziek, en klimt in het vak. In 1953 zal hij de redelijk bekende Eddy Arnold managen (Eddy ontslaat hem), en in 1954 Hank Snow. Samen met Snow heeft hij de onderneming Jamboree Attractions, onder andere voor het opzetten van tournees. Via zijn artiesten krijgt hij contacten met platenmaatschappij RCA, muziekuitgeverij Hill & Range en boekingskantoor William Morris Agency. Precies deze bedrijven zullen later ook Elvis onder contract krijgen van hem.

Inmiddels is een oude kennis van hem, zanger Jimmie Davis, gouverneur van Louisiana geworden
(1944-1948). Van hem krijgt Tom Parker de eretitel ”Kolonel”.

De Kolonel en de carrière van Elvis.

Niet omdat de Kolonel gevoel heeft voor Rock ’n Roll, maar omdat hij ziet dat Elvis sensationeel populair wordt, stuurt hij aan op een contract, onder meer door zijn ouders in te palmen. Op 18 augustus 1955 tekenen de minderjarige Elvis en zijn ouders een contract met Kolonel Parker. Rivalen worden weggewerkt: Sun Sam Phillips wordt uitgekocht, kompaan Hank Snow komt niet eens in het contract voor. De eerste grote bedragen stromen binnen: hij weet een contract te sluiten met platenmaatschappij

RCA Victor voor het enorme bedrag van $35.000. Via RCA kan Elvis op landelijke schaal doorbreken met Heartbreak Hotel.

De Kolonel kan niet voorkomen dat Elvis in dienst moet – waarschijnlijker is dat hij dat niet wil voorkomen. Rock ’n Roll lijkt dan nog steeds iets tijdelijks, dus een routewijziging in de carrière is wenselijk. Na een onderbreking in het leger kan Elvis als opvolger van Frank Sinatra gebracht worden. Als Elvis terugkomt uit Duitsland, in 1960, heeft de Kolonel dan ook een televisie-uitzending geregeld met Presley en Sinatra, beide in het pak.

Ontwikkeling van Elvis z’n talent of interesse is geen onderwerp voor de Kolonel. Ook goede smaak staat niet hoog op zijn lijstje. Die rumoerige optredens zijn afgelopen, muziekfilm is nu het gekozen medium. Maar dan wel films die snel geld opleveren, liever dan een sterstatus voor langere termijn. En in de platenstudio geldt: Elvis mag een liedje pas opnemen als de Kolonel een deel van de rechten heeft gekregen – een praktijk waar betere songwriters niet aan mee doen. In de jaren 60 produceert Elvis Presley zeer veel inferieur materiaal, hij overleeft slechts op de heldenroem die hij heeft verworven bij eerste generatie Rock ’n Roll liefhebbers in de V.S. Slechts enkele momenten toont Elvis zijn Rock ’n Roll-hart, bijvoorbeeld in de comeback-show van 1968 en de single Suspicious Minds.

In de jaren 70 sluit Kolonel Parker grotere contracten af met hotels in Las Vegas. Ook deze optredens leveren geen bevrediging op voor de artiest. In 1977 overlijdt Elvis Presley aan een overdosis medicijnen.

Elvis

Na de dood van Elvis zei de Kolonel: ‘Ik blijf hem gewoon managen’, maar dat liep niet goed af. Lisa Marie Presley (1968) was minderjarige erfgename. De rechter die de erfenis moest bevestigen, vond dat de werkwijze van Parker niet geheel in het belang van de erfgename was. Er moest wat rechtgezet worden. Tijdens de rechtszaken die volgden gaf Tom Parker uiteindelijk toe dat hij de Nederlander Dries van Kuijk was, om verdere problemen te voorkomen. Uiteindelijk werd de zaak in 1982 geschikt. De Kolonel werd afgekocht, en mocht zich niet meer met Presley’s bemoeien.
Dries van Kuijk, alias Kolonel Tom Parker, overleed in 1997 in Las Vegas.

tot slot

Eenvoudig is te concluderen dat Kolonel Tom Parker vooral goed voor zichzelf heeft gezorgd. De artistieke carrière van Elvis stond nooit voorop, en ook zijn welbevinden werd niet duurzaam ondersteund.
Desondanks moet er een verklaring voor zijn dat de Kolonel nooit ontslagen is. Meerdere taken die hij voor Elvis op zich nam zouden voor een rechter waarschijnlijk niet stand houden. Maar de Kolonel liet genoeg geld over voor zijn artiest, uit te drukken in Cadillacs per maand. Dit moet bij Elvis (en bij zijn ouders) voldoende vertrouwen gewekt hebben. Mogelijk speelt ook een emotionele binding of overeenkomst een rol tussen de circuspromotor en de eerste superster in het nieuwe genre Rock ’n Roll. De Kolonel heeft nieuw terrein ontgonnen, zoals merchandising, en de PR-techniek ‘meer reclame dan inhoud’. In de popmuziek bestond dat alles nog niet. Nadat hij zijn management verloren had, zei de Kolonel: ‘Ik denk niet dat ik Elvis méér geëxploiteerd heb dan dat hij tegenwoordig geëxploiteerd wordt.’